Glimlachend constateer ik dat mijn bibliotheek in te delen is in bepaalde fasen. De 'ik lees wat er thuis gelezen wordt-fase' met het halve oeuvre van Maarten 't Hart, Anton Koolhaas en Stijn Streuvels. Vervolgens de leeslijst-klassiekers van Harry Mulisch, Jan Wolkers, Hella Haasse en Joost Zwagerman. Daarnaast een aanzienlijke voorraad Franse leeslijstklassiekers. Ik leende dus niet alles van de bibliotheek. Had ik toen al last van bibliotheekboekensmetvrees? Ik weet het niet meer maar duidelijk is dat ik toen al veel zelf aangeschaft heb.
Daarna herken je de voorzichtige ontdekking van mijn held Hermann Hesse en vervolgens de tijd dat ik Duits studeerde, en dus veel andere Duitse literatuur las. Als ik alleen maar boeken had hoeven lezen voor mijn studie dan had ik het waarschijnlijk wel gered op de universiteit. Daarna begonnen de jaren met mijn niet zo belezen vriendje, waarin ik zelf kennelijk ook mijn aandacht bij andere zaken had. Op een enkel voor een verjaardag gekregen boek van Grunberg of Nicci French na constateer ik een groot hiaat. Het vriendje bleef en ik kreeg kennelijk weer tijd en zin om te lezen. Je ziet dat we Scandinavië ontdekten, een aantal planken is gevuld met louter -sons en -dahls, alles van Henning Mankell en nog een aantal andere Scandinavische literaire thrillers. Ook beschik ik over een voorraad prachtige kinderboeken uit de tijd dat ik voor de klas stond en mijn leerlingen graag enthousiast maakte voor lezen. De boeken over het Zweeds-Griekse jongetje Tsatsiki waar ik met zoveel plezier uit voorlas dat ik vaak niet verder kon vanwege de lachbuien die ik zelf door de verhalen kreeg. Dit tot groot vermaak van mijn leerlingen toen. De voorraad studieboeken van al mijn niet afgemaakte studies laat ik maar even buiten beschouwing.
Nee, dan de periode die met grote zekerheid zal blijven, een uitgelezen selectie aan literaire fictie. Uitgelezen, in figuurlijke en letterlijke zin. Alles heb ik gelezen. En ineens schiet het woord tsundoku me te binnen. Dat is een Japans woord voor een boek dat je gekocht hebt zonder het te hebben gelezen en dat onderdeel is van een stapel andere, eveneens ongelezen boeken. Ik heb net geconstateerd dat ik de afgelopen weken een behoorlijk gat geslagen heb in de mijne. De afgelopen weken had ik door onvoorziene omstandigheden extra tijd om te lezen. Mijn leesreces noem ik deze periode. Ik las het ene boek na het andere. Mijn voorraad tsundoku's verdween als sneeuw voor de zon. Er bleken juwelen tussen te zitten. Vervolgens heb ik tegen mijn principe in uit pure paniek een bestelling gedaan bij een opgezwollen internetboekhandel. Gewoon, omdat ik geen ongelezen boeken meer had... Slappeling die ik ben.
Ik vraag me af hoeveel tsundoku's jullie thuis hebben, gebroederlijk en geduldig wachtend op jullie aandacht. Ik wil jullie het volgende meegeven: koester je tsundoku's. Kijk wat je nog allemaal hebt liggen en geef die boeken een eerlijke kans. Wie weet wat dat boek je zal brengen. Zeg nou zelf, ooit had je een goede reden om het te kopen of had iemand een welgemeende grond het jou te schenken. Ook dat boek dat je van iemand die je dierbaar is hebt meegekregen om te lezen en dat je vooral gewoon fijn vindt om in de buurt te hebben, omdat die persoon dan een beetje meer in de buurt is. Lees het. Ruik eraan, lach ernaar, koester het. Pik het desnoods stiekem in. Als de persoon het beslist terug wil, vraagt hij of zij er wel om. Boeken zijn er om gelezen en gedeeld te worden, om gekoesterd te worden. Verhalen zijn er om beleefd te worden, geleefd te worden. En boekwinkels zijn er om boeken te kopen. Lijfelijke boekwinkels. Met boekhandelaren met evenveel passie voor boeken als jij. Dat internetshoppen, daar krijg je maar gewetensbezwaren van.... Misschien is het wel helemaal niet zo gek om wat tsundoku's achter de hand te hebben. Bij nader inzien dan.
